کد مطلب:39084 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:34

گنجینه پرسمان » اهل بيت

فلسفه استفاده ازمُهر درنزد شيعيان چيست ؟ وسنت پيامبر دراين باره چه بوده ؟

برادرگرامي ، سلام عليكم

سؤال شما دردو بخش مطرح شده است . علت وفلسفه سجده برخاك وفلسفه سجده .

دربخش نخست بايد گفتآيين واحكام عبادي بگونه اي طرح شده اند كه ارتباط ميان بدن ورح درآن لحاظ شده است . بدن با افعالي كه انجام ميدهد درروح تأثير مي گذارد وآنرا شكل مي دهد. بعنوان مثال اگر روح انسان بخواهد شكل تواضع پيدا كند بدن بايد افعال مخصوص تواضع راانجام دهد لذا درعبادات به ركوع وسجده وساير عبادات مؤثر دراين زمينه امر شده است .ا نسان باتواضع، درمحضر خداي متعال به فقر خود اعتراف مي كند وبااظهار فقر خود كه درسجده نمايان مي شود، مي تواند از الطاف بيكران الهي ا ستفاده كند ودردرگاه الهي تعلم كند ومعارف رافرا بگيرد اما اگر متكبر بود ، اين روحيه تكبر اجازه شاگردي را به او نمي دهد.

تمام عبادات ومخصوصا ركوع وسجده ، دعا وتذلّل براي ازبين بردن روحيه بي نيازي وتكبر كاذب انسان آمده اند والا خداوند متعال نيازي به عبادت انسان ندارد.

اما اينكه چرا بايد برخاك سجده كنيم ياسر بر مهر بگذاريم بايد گفتباتوجه به آنچه راجع به فلسفه سجده گفته شد، خاك كه نشان مذلت است وپايمال قدوم خلائق است براي تحقق معنا وحقيقت سجده وسيله مناسبي است .

انسان فقير نيازمند كه ازخاك آفريده شده است به همين خاك بر مي گردد وباسجده برخاك فقر خودرا به ياد مي آورد وتكبر راكه مانع سعادت است ازسرراه تكامل خود برمي دارد.

آنچه گفتيم موافق اقوال علما واحاديث است كه نمونه اي ازآن را ياد آور مي شويم ؛

حضرت آيت الله جوادي آملي مي فرمايند : دراسلام به ما گفته اند بهترين حالات نمازگزار ، سجده است ومستحب است سجده طولانيتر ازركوع باشد ونيز گفته اند گذاشتن هفت عضو برروي زمين واجب وگذاشتن عضو هشتم يعني بيني بيني مستحب است واين همان ارغامالانف يعني بيني رادرمقابل خدا به خاك ماليدن است . 1

ودرروايت است كه ازامام رضا (پرسيدند: چرا محل سجده بايد زمين باشد ياچيز ي كه اززمين مي رويد ولي از خوردنيها وپوشيدنيها نيست ؟ فرمودند : براي اينكه انسان ازخوراكي وپوشاكي كه معبود دنيا زدگان است ، چشم بپوشد 2 و روايت ديگري كه ازامام عصر اوراحنا له الفدا ء سوال كردند ازسجود برلوحي متخذ ازخاك قبر سيدالشهداء (يعني مهر مرسوم، حضرت درجواب فرمودند : جايز است 3، ودرروايتي نقل شده امام صادق ( كيسه اي د اشتند كه در او تربت ابي عبدالله (بود ، چون وقت نماز مي رسيد آن تربت را برسجاده خود مي ريخت و سجده براو مي كرد. ثم قال : ان السجود علي تربة ابي عبدالله يخرق الحجب اسبع 4

ازهمه اين روايات نتيجه ميگيريم كه سجده برخاك درهم كوبيدن تكبر و جبلانانيت آدمي است .







ـــــــــــــــــــــــــــ

1ـ كتاب مرائي اهل بيت عليهم السلام ، آيت الله جوادي آملي

2 ـ كتاب علل الشرايع ، ص 341

3 و4 ـ كتاب شفاء الصدور ، ص 286